หลายคน (แม้กระทั่งฉันเอง ในอดีต) เข้าใจว่า โรคซึมเศร้า เกิดจาก ตัวเราเอง ที่คิดไปเอง เหมือนว่าคิดอะไรเองไม่เป็น ควบคุมอารมณ์ไม่ได้ ทำให้เบื่อโลก ไม่อยากอาหาร และอยากจบชีวิตตนเอง

แต่คำว่า “โรค” ก็คือ โรค ค่ะ

ภาพจาก seedpsychology

โรคซึมเศร้า เป็น ความผิดปกติทางการแพทย์ ที่ ต้อง ได้รับการรักษาที่ถูกวิธี และ ต้อง พบแพทย์/จิตแพทย์ 

โรคซึมเศร้า ต่างจาก อาการเศร้า หมอง ซึม อื่นๆ เพราะ อาการเศร้าเหล่านั้น สามารถหายไปได้ คลี่คลาย และดีขึ้นเองได้ เมื่อได้พูด ปลดปล่อย และมีคนรับฟัง เข้าใจเรา แต่ “โรคซึมเศร้า” มันหายเองไม่ได้เลย ผู้ป่วยโรคนี้นอกจากจะเกิดอาการซึมเศร้า ไร้ชีวิตชีวาแล้ว ยังมี อาการอื่นๆ แทรกซ้อนเข้ามาด้วย เช่น ไม่สามารถใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างปกติ ควบคุมอารมณ์ ความรู้สึกไม่ได้ รู้สึกว่าอะไรๆ เปลี่ยนแปลงไปหมดทุกอย่าง ทั้ง พฤติกรรม อารมณ์ ความรู้สึก

ผู้ป่วยโรคซึมเศ้รา จะคิดมากเกินปกติ เห็นอะไรก็ ท้อแท้ และ หมดหวัง สิ้นหวัง นี่คือลักษณะอาการของ “โรค” นะคะ ควบคุมเองไม่ได้ (จะไปว่าเขา ว่าคิดมากเอง คิดเองไม่เป็น ไม่ได้ค่ะ)

อาการหลักๆ ที่เห็นได้ชัด คือ

1. นอนหลับๆ ตื่นๆ
2. ไม่สนใจอะไรรอบข้างทั้งนั้น
3. เก็บตัว ไม่สนใจใคร
4. หงุดหงิดง่าย อ่อนไหว และ ขี้ใจน้อย อย่างผิดปกติ
5. น้ำหนัก ขึ้น หรือ ลง อย่างเห็นได้ชัด โดยไม่มีสาเหตุ
6. เบื่ออาหาร
7. ร่างกายอ่อนเพลีย ไร้เรี่ยวแรง
8. รู้สึกไม่อยากมีชีวิตอยู่ต่อไป: เปลี่ยนแปลง ทั้ง อารมณ์ และ ความคิด อะไรๆ ดูแย่ไปหมด เลวร้ายไปเสียทุกอย่าง
9. มีอาการทางจิต เช่น คิดว่ามีคนคอยกลั่นแกล้ง มีคนจะทำร้าย มีอาการหูแว่ว

เกณฑ์การวินิจฉัย*

มีอาการดังต่อไปนี้ 5 อาการหรือมากกว่า

1. มีอารมณ์ซึมเศร้า (ในเด็กและวัยรุ่นอาจเป็นอารมณ์หงุดหงิดก็ได้)
2. ความสนใจหรือความเพลินใจในกิจกรรมต่างๆ แทบทั้งหมดลดลงอย่างมาก
3. น้ำหนักลดลงหรือเพิ่มขึ้นมาก (น้ำหนักเปลี่ยนแปลงมากกว่าร้อยละ 5 ต่อเดือน) หรือมีการเบื่ออาหารหรือเจริญอาหารมาก
4. นอนไม่หลับ หรือหลับมากไป
5. กระวนกระวาย อยู่ไม่สุข หรือเชื่องช้าลง
6. อ่อนเพลีย ไร้เรี่ยวแรง
7. รู้สึกตนเองไร้ค่า
8. สมาธิลดลง ใจลอย หรือลังเลใจไปหมด
9. คิดเรื่องการตาย คิดอยากตาย

ทั้งนี้

• ต้องมีอาการในข้อ 1 หรือ 2 อย่างน้อย 1 ข้อ และ
• ต้องมีอาการเป็นอยู่นาน 2 สัปดาห์ขึ้นไป และต้องมีอาการเหล่านี้อยู่เกือบตลอดเวลา แทบทุกวัน ไม่ใช่เป็นๆ หายๆ เป็นเพียงแค่วันสองวันหายไปแล้วกลับมาเป็นใหม่

สามารถดาวน์โหลด แบบสอบถามภาวะอารมณ์เศร้า ได้ที่ คลิกที่นี่

การรักษา

รักษาได้ด้วย ยาแก้เศร้า และ/หรือ พบแพทย์ เพื่อความช่วยเหลือ ชี้แนะ ในการใช้ชีวิต และให้คำปรึกษาเรื่องการปรับตัว เปลี่ยนแปลงมุมมอง ปรับเปลี่ยนโลกทัศน์

ผู้อยู่รอบข้าง ควรคอยสังเกตุพฤติกรรม อาการ ของบุคคลใกล้เคียงเสมอ ว่ามีอาการ การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ มากน้อยเพียงใด และ นานแค่ไหน หากอาการตรงจุด ควรพบแพทย์ทันที และไม่ควรดุด่าว่ากล่าว หรือตำหนิผู้ป่วยนะคะ ควรตระหนักเสมอ ว่า “โรค” ก็คือ “โรค” ค่ะ เป็นความผิดปกติชนิดหนึ่ง รักษาได้ แต่ต้องใช้เวลา

*ข้อมูลเกณฑ์การวินิจฉัย อ้างอิง จาก รพ. รามาธิบดี 

การเรียนรู้ เปลี่ยนแปลงสภาพสมองได้อย่างไร?

The Fix: Neural Plasticity Highlighted By Brain’s Response to Addiction

ความยืดหยุ่นของสมอง (brain plasticity หรือ neuroplasticity)

ความยืดหยุ่นของสมอง ในภาษาอังกฤษ ใช้คำว่า brain plasticity คำว่า plastic “พลาสติก” นี้ ไม่ได้หมายความว่าสมอง คือพลาสติก นะคะ แต่ คำว่า “พลาสติก” ณ ที่นี้ หมายถึง สภาวะยืดหยุ่น / สภาวะที่เปลี่ยนแปลงรูปร่างได้ 

ที่เค้าใช้ศัพท์กันแบบนี้ เพราะว่า สมองเราเปลี่ยนแปลงได้ ค่ะ

สมองของเรา มีความสามารถพิเศษ คือ มันสามารถเปลี่ยนแปลงได้ตามทักษะที่เรามี และ/หรือ ประสบการณ์ที่เรารับรู้ นั่นเป็นเพราะ สมอง ประกอบด้วยเซลล์ประสาท (neurons) หลายๆ เซลล์เชื่อมกัน (connections) เมื่อเราใช้งานสมองมากขึ้น เซลล์เหล่านี้ก็เชื่อมกันมากขึ้น หากไม่ได้ใช้สมอง หรือ สมองได้รับการใช้งานน้อยลง เซลล์สมองก็จะค่อยคลายตัว แยกออกห่างจากกันในที่สุด

สมัยก่อน ในช่วงปี 1960s (ประมาณ พ.ศ. 2500) นักวิจัยเชื่อว่า การเปลี่ยนแปลงในสมองเกิดขึ้นได้ เฉพาะ ในทารกและวัยเด็ก ครั้นเด็กเหล่านี้โตขึ้น โครงสร้างสมองก็จะค่อยๆ คงที่ จนเปลี่ยนแปลง ไม่ได้อีกต่อไป … ความเชื่อนี้ เป็นความเชื่อที่สอดคล้องกับอวัยวะอื่นๆ ทั่วไปในร่างกายของเรา นำมาสู่ความคิดที่ว่า “ยิ่งโต ยิ่งเสื่อม”

แต่!!! งานวิจัยระยะหลัง กลับพบว่า “ยิ่งใช้งานสมองมากเท่าไร ความยืดหยุ่นก็มีมากเท่านั้น” ดังคำภาษาอังกฤษว่า “Use it, or Lost it” เพราะสมองเรามีความยืดหยุ่น หรือมี “พลาสติก” นั่นไงล่ะคะ

ปัจจัยทางพันธุกรรม มีอิทธิพลต่อสมองเราอย่างแน่นอน แต่นอกจาก พันธุกรรม หรือ ยีนส์ และบริเวณแวดล้อมที่เราอยู่ ประสบการณ์ที่เราใช้หรือพบเจอ ล้วนมีผลต่อโครงสร้างสมอง และความยืดหยุ่นของสมอง

Neuroplasticity: Functional and Structural 

ความยืดหยุ่น/การเปลี่ยนแปลงของสมอง (neuroplasticity) นอกจากจะช่วยให้สมองส่วนที่ได้รับบาดเจ็บปรับตัวและเปลี่ยนแปลงแล้ว ยังช่วยให้สมองเกิดความยืดหยุ่น เชื่อมต่อประสานเซลล์ด้วย

การเปลี่ยนแปลงในสมองพบได้ในวัยต่างๆ 3 วัย ดังนี้

1. ในวัยแรกเกิด/วัยเด็ก: เป็นช่วงที่สมองมีการพัฒนาการ เปลี่ยนแปลงเองตามวัยและธรรมชาติ
2. ในสมองที่ได้รับบาดเจ็บ: เซลล์ประสาทจะทำหน้าที่เชื่อมโยงเข้าหากัน ชดเชยสมองส่วนที่ขาดหาย และช่วยพยุงให้สมองทำหน้าที่ให้ได้ดีปกติ (ขอเสริมว่ายิ่งเด็ก สมองที่ได้รับบาดเจ็บยิ่งรักษาได้ง่ายขึ้น)
3. ในวัยผู้ใหญ่: เปลี่ยนแปลงไปตามประสบการณ์และการเรียนรู้ หมายความว่าทักษะต่างๆ ในชีวิตช่วยเสริมให้เซลล์ประสาทเชื่อมโยงเข้าหากัน ไม่ว่าจะเรียนภาษา เรียนเต้น เรียนดนตรี หรือเรียนทำอาหาร อ่านหนังสือ เป็นต้น

หลายคนไม่ทราบว่า สมองที่ได้รับบาดเจ็บ สามารถฟื้นตัวกลับมาได้ ด้วยความสามารถด้านการยืดหยุ่น และการปรับตัวของสมอง ผู้ป่วยเด็กจำนวนหนึ่งบางคน ได้ผ่านการผ่าตัดสมองซีกหนึ่งออก แม้สมองซีกซ้ายจะหายไป และหลายคนคาดว่า คงจะใช้ชีวิตอย่างปกติไม่ได้ ผลลัพธ์กลับพบว่า สมองที่ยังมีอยู่ (สมองซีกขวา) ช่วยประสานให้สมองซีกที่หายไป (สมองซีกซ้าย) เชื่อมต่อกันได้ แม้ปริมาณสมองจะไม่เท่าเดิม แต่ความสามารถก็ยังไม่แย่หรือใช้การไม่ได้ไปเลยทีเดียว

กล่าวสรุป คือ เมื่อสมองถูกทำลาย สมองส่วนที่ดีจะช่วยชดเชยสมองส่วนที่ขาดหายโดยการเชื่อมต่อ (connect) และประสานให้กลับมาใหม่ (reconnect) ระหว่างเซลล์

สมองที่ดีอยู่แล้ว เมื่อมีการเรียนรู้และได้รับประสบการณ์ใหม่ๆ เซลล์สามารถยึดเชื่อมกันเสมอ 

งานวิจัยสมองของคนขับแท็กซี่ในลอนดอน (Maguire, Woollett, & Spiers, 2006) พบว่า สมองคนขับแท็กซี่มีสมองส่วนฮิปโปแคมปัส (hippocampus) ด้านหลังที่ใหญ่กว่าปกติ เพราะสมองส่วนนี้ทำหน้าที่เกี่ยวกับข้อมูลเชิงสถานที่ (เช่น ทิศทาง แผนที่) เพราะคนขับแท็กซี่ต้องจดจำทิศทา งและรู้สถานที่ต่างๆ ทำให้สมองส่วนนี้ได้รับการกระตุ้นมากกว่าปกติ

Hippocampus: The Brain Made Simple

ความยืดหยุ่น และการเปลี่ยนแปลงของสมอง ยังสามารถพบได้ในสมองของผู้รู้สองภาษา (Mechelli et al., 2004) โดยเฉพาะ สมองส่วนคอเท็กซ์กลีบข้างด้านซ้าย (left inferior parietal cortex) ด้วยนะคะ

อ่านเพิ่มเติม เรื่องสมองกับภาษา กับบทความ

• “รู้หลายภาษา กับ สมอง ที่ต่างกัน” คลิกที่นี่
• “เกิดอะไรขึ้นกับสมอง เมื่อเราเรียนภาษา ตอนโต” คลิกที่นี่

บทความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง คลิกที่นี่

คำพูดที่ว่าทักษะทางภาษาอยู่สมองซีกซ้าย ส่วนดนตรีและศิลปะอยู่สมองซีกขวา ไม่จริง 100% นะ กระบวนการสมองของเราทุกคนไม่ได้เป็นแบบนี้ทุกคน

สมองแบ่งออกเป็นสองซีก คือ สมองซีกซ้าย และ สมองซีกขวา (cerebral hemispheres) แต่ทั้งสองซีกไม่ได้เหมือนกันเสียทีเดียว แต่ละซีกทำหน้าที่ต่างกัน บางหน้าที่คาบเกี่ยวกันบ้าง แต่บางหน้าที่ก็เฉพาะเจาะจงที่สมองซีกเดียวเท่านั้น

“ทักษะการพูดและใช้ภาษา” เป็นหนึ่งในทักษะที่แยกออกมาอย่างเห็นได้ค่อนข้างชัด มีงานวิจัยและการทดลองมากมายที่พิสูจน์ให้เห็นข้อเท็จจริงนี้ (ฉันได้ไปทำการทดลองนี้กับตัวมาแล้วด้วย 😀 มีภาพด้านล่าง)

ส่วนหนึ่งของสมองซึกซ้ายมีบทบาทสำคัญด้านการผลิตภาษา (speech production) ขณะที่อีกส่วนหนึ่งของสมองซีกซ้ายเหมือนกันกลับควบคุมความเข้าใจภาษา (language comprehension) ส่วนแรกเรียกว่า “โบรคา” (Broca’s) ส่วนที่สองเรียกว่า “เวอร์นิเก” (Wernicke’s) จะเห็นว่าทักษะทางภาษาทั้งคู่ถูกควบคุมโดยสมองซีกซ้าย 

ภาพจาก BzzAgent

แต่ไม่ใช่ทุกคนที่มีสมองเหมือนกัน!! สมองของบางคนควบคุมทักษะทางภาษาโดยสมองซีกขวา!!

เพราะการตรวจสอบว่าสมองซีกไหนกันแน่ของเราที่ควบคุมทักษะการใช้ภาษา (speech lateralization) ไม่ได้ทำกันง่ายๆ อาจต้องเปิดกะโหลกจิ้มดูในสมอง จะให้เปิดกะโหลกทุกคนออกมาดูเพื่อทำการทดลองก็ไม่ได้ นักวิจัยจึงทำการศึกษาข้อมูลสมองของผู้ป่วยที่สมองได้รับการกระทบกระเทือนต้องได้รับการผ่าตัด

ผลการตรวจสอบพบว่า ทักษะทางภาษาถูกควบคุมโดยสมองซีกซ้ายสูงถึง 70-95% ขณะที่อีก 5-30% ถูกควบคุมโดยสมองซีกขวา (หรืออาจจะทั้งสองซีก โดยมี corpus callosum เป็นตัวเชื่อม)

ภาพ Corpus Callosum จาก multiple sclerosis

แต่ใครจะไปรู้ว่ามือที่เราถนัด จะซ้ายจะขวา มีความเชื่อมโยงกับสมองทั้งสองซีกด้วย

นายแพทย์ศัลยกรรมด้านระบบประสาท (neurosurgeon) ชาวฝรั่งเศสชื่อ พอล โบรคา (Paul Broca) คนเดียวกับเจ้าของชื่อส่วนของสมองซึกซ้ายที่มีบทบาทสด้านการผลิตภาษา เสนอว่า “ส่วนของสมองที่ควบคุมความสามารถทางภาษาเชื่อมโยงในทางตรงกันข้ามกับมือข้างที่เราถนัด” สมองทางภาษาของคนถนัดมือขวาอยู่ด้านซ้าย ของคนถนัดมือซ้ายอยู่ด้านขวา แต่ทั้งนี้ในงานวิจัยช่วงหลังๆ พบว่าสมองทางภาษาของคนถนัดมือซ้ายอาจอยู่ด้านขวาหรือด้านซ้ายก็ได้

คนถนัดซ้ายแล้วจริงๆ มีสมองที่ลึกลับกว่าคนถนัดขวา และหากเป็นกรณีที่สมองทั้งสองควบคุมทักษะทางภาษาแล้วละก็อาจหมายความว่า เขาคนนั้นมีข้อได้เปรียบเชิงภาษามากมาย

การควบคุมการทำงานของสมองและมือข้างที่ถนัดยังมีผลต่ออารมณ์และการควบคุมการใช้อารมณ์ของสมอง ควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกายด้วย เช่น หากความคิดของเราถูกควบคุมด้วยสมองซีกซ้าย เราจะใช้มือขวาถือโทรศัพท์และคุยโทรศัพท์ด้วยหูขวา และหากความคิดของเราถูกควบคุมด้วยสมองซีกขวา เราจะใช้มือซ้ายถือโทรศัพท์และคุยโทรศัพท์ด้วยหูซ้าย

คลิกที่นี่สำหรับบทความอื่นๆ เกี่ยวกับ สมอง ภาษา และความคิด

—

fMRI: Emma and her brain 🙂

A photo posted by Kaimook Malany (@wanderful_minds) on Feb 9, 2016 at 3:00am PST

วันก่อนฉันไปสแกนสมองของเพื่อนมา ตรงตามนั้นด้วย เพื่อนฉันชื่อเอมม่า เป็นชาวเนเธอร์แลนด์ เอมม่าถนัดมือขวา และยกหูโทรศัพท์ด้านขวา จากข้อมูลนี้ควรสรุปได้ว่าสมองซีกซ้ายของเอมม่าควบคุมภาษาและความคิด จริงไหม?

ผลการตรวจสมอง (ใช้วิธี Functional Magnetic Resonance Imaging (fMRI)) ตรวจสอบการไหลเวียนของเลือด พบว่า “สมองซีกซ้ายของเธอมีบทบาทด้านภาษาและความคิด” จริงๆ ด้วยค่ะ

ไปตรวจครั้งนี้เลยได้รู้ทีเดียวเลยว่าสุขภาพสมองของเพื่อนเอมม่าคนนี้สมบูรณ์ดีมาก ไม่เป็นมะเร็ง ไม่มีเนื้องอก หายห่วง 🙂

ภาพจาก NCTV Food

งานวิจัยหลายงานที่ผ่านมาได้ศึกษาระบบสมอง/ความจำของมนุษย์เพื่อพยายามเข้าใจเกี่ยวกับโรคอัลไซเมอร์ให้มากขึ้น หนึ่งในงานวิจัย (ของ Ellen Bialystok) ได้ศึกษาผู้ป่วยอัลไซเมอร์จำนวน 450 คน ที่เป็นผู้รู้สองภาษา (bilingual) พบว่า “ทักษะภาษาที่สองของพวกเขาช่วยชะลออาการความจำเสื่อมได้สูงถึง 4-5 ปีเมื่อเทียบกับผู้ป่วยอัลไซเมอร์ทั่วไป” จากการวิจัยพบว่าผู้รู้สองภาษามีอาการหลงลืมช้ากว่าผู้รู้ภาษาเดียวเกือบห้าปี!!

นั่นหมายความว่าแม้การรู้ภาษาที่สองไม่ได้ช่วย “ป้องกัน” ความจำเสื่อม แต่หากบุคคลนั้นมีแนวโน้มจะเป็นอัลไซเมอร์แล้ว อาการของโรคจะปรากฏช้าลง หรือความรู้ทางภาษาจะช่วย “ชะลอ” ให้เป็นอัลไซเมอร์ช้าลงนั่นเอง

รู้ภาษาที่สองช่วยชะลอความจำเสื่อม

ทำไม?

กุญแจสำคัญคือกระบวนการเก็บข้อมูลในคลังสมอง การรู้มากกว่าหนึ่งภาษาแสดงให้เห็นว่าสมองของเราต้องทำงานมากกว่าปกติ ทำให้มีความยืดหยุ่นสูง เช่นเดียวกับร่างกายมนุษย์ที่หากออกกำลังกายก็แข็งแรง/มีสุขภาพดี การใช้สมองมากๆ ก็คือการบริหารสมองเช่นกัน เมื่อสมองถูกใช้งานมากๆ เส้นประสาทก็มีการเชื่อมต่อกันมากขึ้น (neural connections) เมื่อเส้นประสาทเชื่อมต่อกันมากขึ้นเข้าก็ยากต่อการเสื่อมตัว (เพราะความจำเสื่อมเกิดจากเซลล์ประสาทเสื่อมตัว เลยทำให้อาการความจำเสื่อมเกิดขึ้นช้าลง)

ข่าวดี?

งานวิจัยอื่นๆ ยังพบว่าการรู้ภาษา ณ ที่นี้ ไม่จำเป็นต้องรู้ตั้งแต่เกิด แต่รู้ภาษาที่สองตอนโตก็ได้ เพราะว่าสมองของเรามีกลไกการทำงานที่เหมือนกัน

รู้แบบนี้แล้ว มีแรงเรียนภาษาเพิ่มขึ้นหรือยังคะ 🙂

คลิกที่นี่สำหรับบทความอื่นๆ เกี่ยวกับ สมอง ภาษา และความคิด

ภาษาวันละนิด Mitä kuuluu? (มิ ตา กู้ หลู่) ภาษาฟินแลนด์ แปลว่า สบายดีไหม 😀

ภาพจาก JeffreySterlingMD

อาหาร มีความจำเป็น ต่อร่างกายเสมอ เพราะเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้เราดำรงชีวิตอยู่ได้ แต่ จะกินอะไรก็ได้ หรือ ที่เรียกว่ากินตามใจปาก ก็คงไม่เป็นอะไรมาก หากเพียงต้องการให้อิ่ม และมีความสุข แต่ … หากอยากมีสุขภาพดีด้วย ก็คงต้องกินอาหารที่ดี มีประโยชน์ และออกกำลังกายด้วยบ้าง จริงไหมคะ

• ถ้าอยากมี สมอง ที่ดีล่ะ ต้องทาน อาหารบำรุงสมอง อะไรบ้าง
• แล้วถ้าอยากมี ความจำดีเริศ ด้วย มีอะไรบ้าง ที่ทานได้
• สั้นๆ กระชับ นะคะ มี 5 อย่างหลักๆ ที่ปฏิบัติตามได้ง่ายๆ คือ

1. ธัญพืช 

เครื่องจัก ที่ไร้น้ำมัน ไร้พลังงาน ก็ขับเคลื่อนไม่ได้ ร่างกายก็เช่นกันค่ะ หากไร้อาหารที่ให้พลังงานต่อสมอง ความคิดก็ไม่โลดแล่น … ระบบการทำงานของสมองก็ไม่ดี สมองเราจะมีสมาธิ โฟกัสได้ดี ก็ต่อเมื่อได้รับพลังงานที่เพียงพอ จากกลูโคสที่ไหลผ่านทางกระแสเลือด

กลูโคสในธัญพืชจะค่อยๆ ถูกปล่อยเข้าไปในกระแสเลือด ทำให้เราตื่นตัว หากอยากตื่นตัวมีสมาธิที่ดี “ยืดอก พกถุงถั่ว” กันได้นะคะ หยิบถั่ว กินธัญพืช วันละกำมือ แทนขนมขบเคี้ยวอื่นๆ อร่อยดีและมีประโยน์ไม่น้อย ดีต่อร่างกายมากๆ เลยล่ะค่ะ 🙂

2. ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่

ไม่ขอพูดอะไรมาก สามประโยชน์หลักง่ายๆ ของเบอร์รี่ที่จะทำให้คุณต้องซื้อกิน คือ

• ทำให้ความจำดี
• มีความคิดฉับไวเฉียบคม
• ชะลอความจำเสื่อม

ฉันขอยังไม่ลงรายละเอียดตรงนี้มาก เพราะบทความนี้เพียงแค่เสนอภาพรวมของอาหารที่มีประโยชน์ต่อความจำ และสมองเท่านั้น ติดามสรุปข้อมูลงานวิจัยที่อ่านง่ายมีสาระว่า “ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ดีต่อสมองอย่างไร” ได้ที่นี่ (กำลังเขียน อดใจรอนิดนึงนะคะ)

3. ดาร์กช็อกโกแลต

ทานช็อกโกแลต ไม่ได้ทำให้อ้วนเสมอไปอย่างที่หลายคนคิดนะคะ แต่ต้องเลือกทานให้เป็น ทานในปริมาณที่พอเหมาะ ซึ่งช็อกโกแลตที่ดีที่สุด คือ ดาร์คช็อกโกแลต เพราะถือว่าเป็นช็อกโกแลตแท้ ไม่มีน้ำตาล ไม่มีนม แต่ ทั้งนี้ทั้งนั้น ขึ้นอยู่กับจำนวน อัตราส่วน ที่ผู้ผลิตช็อกโกแลต ยี่ห้อนั้นๆ ทำขึ้นมาด้วย

ให้สังเกตุที่เปอร์เซนต์ค่ะ ตัวเลขเปอร์เซนต์สูง หมายถึง มีน้ำตาลน้อย เช่น หากบนฉลากเขียนว่า

• ดาร์กช็อกโกแลต 90 เปอร์เซนต์ หมายความว่ามีปริมาณช็อกโกแลตแท้ไม่ได้ผสมอะไร 90 เปอร์เซนต์
• ดาร์กช็อกโกแลต 90 เปอร์เซนต์ จึงมีปริมาณน้ำตาลน้อยกว่า ดาร์กช็อกโกแลต 72 เปอร์เซนต์ อยู่ 18 เปอร์เซนต์

ยิ่งสูงยิ่งดี ท่องไว้นะคะ (แต่อาจจะขมหน่อยนึง)

ดาร์กช็อกโกแลตดีมีประโยชน์ เพราะมีสารที่เรียกว่า “ฟลาโวนอยด์ (flavonoid)” ช่วยลดความดันโลหิด และช่วยป้องกันการอุดตันของแส้นเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนได้ดี เมื่อการไหลเวียนของเลือดคล่องตัว จึงทำให้มีเลือดไปเลี้ยงร่างกาย และสมอง ได้สะดวกง่ายดายขึ้น

4. มะเขือเทศ

มะเขือเทศ มีสารที่เรียกว่า “ไลโคปีน (lycopene)” ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระอย่างหนึ่ง นอกจากมะเขือเทศจะช่วยชะลอริ้วรอย การแก่ตัวแล้ว ไลโคปีน ยังเป็นสารที่ช่วยป้องกันการก่อตัวของโรคอัลไซเมอร์ หรือ ความจำเสื่อมด้วย

เพราะเหตุนี้ มะเขือเทศจึงเป็นอาหารหนึ่ง ที่ช่วยพัฒนาสมอง และเสริมสร้างความจำที่ดี

5. ปลา

ข้อนี้ยังไงก็หนีไม่พ้นค่ะ เชื่อว่าใครๆ ก็คงคุ้นเคยกับประโยคที่ว่า “กินปลาแล้วฉลาด” แต่ไม่ใช่ทำให้ฉลาดอย่างเดียวน่ะสิคะ เพราะปลาเนี่ย ก็ช่วยป้องกันการก่อตัวของอัลไซเมอร์และความจำเสื่อมได้เช่นกัน

คลิกที่นี่สำหรับบทความอื่นๆ เกี่ยวกับ สมอง ภาษา และความคิด